Geschiedenis van de Sheltie
Over de geschiedenis van de Sheltie zelf kun je genoeg lezen op allerlei andere sites. Over de "Peerie Dogs" (betekent "Kleine hond") die op de "Crofts" (boerderij/woning) woonden en daar de boel met een hoop geblaf bewaakten, vogels weg joegen, de schapen uit de moestuin hielden, op de kinderen pasten en vreemd volk van het erf af joeg. Een manusje van alles, die Peerie Dogs.
Om die kleine, meer spanielachtige, Peeriedogs wat populairder te maken werden ze begin 1900 gekruist met de populaire Schotse Collie. De kruisingen die daaruit voortvloeiden werden weer onderling met elkaar gekruist en zo ontstond een nieuw ras: een mini uitvoering van de Schotse Collie.
Terecht dat deze hondjes in het begin dan ook de Shetland Collie werden genoemd, ook wel Sheltie.
Deze miniaturen van de Collie hadden gelukkig nog wel het vrolijke, speelse karakter van de oorspronkelijke Peerie Dogs en ook de zwart-wit en de black-and-tan factor bleven behouden. Ze kregen er nog een kleur bij: de Blue Merle. Er waren ooit een aantal fokkers op Shetland fel tegen de Blue Merle kleur: die hoorde niet in het ras vonden ze. Deze fokkers van de oude stempel fokten alleen maar sables, driekleuren, de black-and-tan en de zwart-wit.
Helaas kregen de mini Collies ook de genetische afwijkingen van de populaire, enorm doorgefokte Schotse Collies, zoals bijvoorbeeld CEA.
Maar hoe ging het verder op Shetland zelf na die tijd?
Toen ik aankwam op Shetland ben ik direct naar het National Museum in Lerwick gegaan, in de hoop daar iets te vinden wat ik nog niet kende.
Een schitterend museum, van alles over de geschiedenis van de mensen, hoe ze leefden, hun werktuigen, de invloed van de Vikingen (Shetland is van oorsprong Noors), hun handel met de Germanen en alle dieren in hun leven: schapen, vogels, kippen, koeien, paardjes, vissen, zeehonden, krabben, oesters........ hè, geen hondjes?
Direct even nagevraagd bij de balie: "nee, niks over de hondjes". Alleen online een hoop foto's, maar in het museum zelf niet één foto of plaatje van de vroegere Peerie Dogs.
En nog erger: op het hele eiland geen enkel souvenir van een Sheltie ! Je komt er alle rassen tegen in de winkels, maar niet één keer een Sheltie.
Nou... je kunt je als Sheltie liefhebber mijn teleurstelling wel voorstellen.
Over de geschiedenis van de Sheltie zelf kun je genoeg lezen op allerlei andere sites. Over de "Peerie Dogs" (betekent "Kleine hond") die op de "Crofts" (boerderij/woning) woonden en daar de boel met een hoop geblaf bewaakten, vogels weg joegen, de schapen uit de moestuin hielden, op de kinderen pasten en vreemd volk van het erf af joeg. Een manusje van alles, die Peerie Dogs.
Om die kleine, meer spanielachtige, Peeriedogs wat populairder te maken werden ze begin 1900 gekruist met de populaire Schotse Collie. De kruisingen die daaruit voortvloeiden werden weer onderling met elkaar gekruist en zo ontstond een nieuw ras: een mini uitvoering van de Schotse Collie.
Terecht dat deze hondjes in het begin dan ook de Shetland Collie werden genoemd, ook wel Sheltie.
Deze miniaturen van de Collie hadden gelukkig nog wel het vrolijke, speelse karakter van de oorspronkelijke Peerie Dogs en ook de zwart-wit en de black-and-tan factor bleven behouden. Ze kregen er nog een kleur bij: de Blue Merle. Er waren ooit een aantal fokkers op Shetland fel tegen de Blue Merle kleur: die hoorde niet in het ras vonden ze. Deze fokkers van de oude stempel fokten alleen maar sables, driekleuren, de black-and-tan en de zwart-wit.
Helaas kregen de mini Collies ook de genetische afwijkingen van de populaire, enorm doorgefokte Schotse Collies, zoals bijvoorbeeld CEA.
Maar hoe ging het verder op Shetland zelf na die tijd?
Toen ik aankwam op Shetland ben ik direct naar het National Museum in Lerwick gegaan, in de hoop daar iets te vinden wat ik nog niet kende.
Een schitterend museum, van alles over de geschiedenis van de mensen, hoe ze leefden, hun werktuigen, de invloed van de Vikingen (Shetland is van oorsprong Noors), hun handel met de Germanen en alle dieren in hun leven: schapen, vogels, kippen, koeien, paardjes, vissen, zeehonden, krabben, oesters........ hè, geen hondjes?
Direct even nagevraagd bij de balie: "nee, niks over de hondjes". Alleen online een hoop foto's, maar in het museum zelf niet één foto of plaatje van de vroegere Peerie Dogs.
En nog erger: op het hele eiland geen enkel souvenir van een Sheltie ! Je komt er alle rassen tegen in de winkels, maar niet één keer een Sheltie.
Nou... je kunt je als Sheltie liefhebber mijn teleurstelling wel voorstellen.
Maar die meneer in het museum kende een mevrouw met Shelties, dus later belde hij haar over een Nederlandse die met haar 5 Shelties op Shetland was aangekomen. Zij kende ook weer iemand en die kende ook weer iemand en zo kwam ik in contact met 4 dames die me alles konden vertellen over de Shelties op dit moment op Shetland en de geschiedenis van de Sheltie vanaf 1904, toen de Shetland Collie Club werd opgericht.
Veel Shetlanders zeggen nog altijd Shetland Collie omdat de Sheltie geen sheepdog is. De benaming "sheepdog" is gekomen omdat de Collie Club in Schotland bezwaar maakte tegen de benaming "collie" en om de gemoederen te sussen besloot de Kennelclub van Engeland dat die kleine versie van de Collie dan maar Sheepdog genoemd moest worden. Zeer tegen het zere been van de Shetlanders, maar de Collie fokkende Schotten waren zo tevreden.
Over de jaren zijn er diverse fokkers op Shetland geweest, maar zij konden niet op tegen de macht van Engeland waar heel intensief met het ras werd gefokt en het uiterlijk steeds extremer werd. Omdat er op Shetland te weinig werd gefokt om de populatie in stand te houden, werden ze afhankelijk van wat ze van Engelse fokkers konden krijgen. Helaas kregen ze niet de beste honden toegestuurd en zodoende zijn veel fokkers gestopt vanwege gezondheids- en fertiliteitsproblemen in hun ras. Reuen met 1 of geen ballen, HD, PRA, CEA, slechte gebitten, teven die niet zwanger konden worden of geen levende pups kregen, noem maar op. Dan is de lol van het fokken gauw over als al je dure importen op niets uitlopen. Daar wordt allemaal hush hush over gedaan, niemand durft er iets van te zeggen, want die grote, beroemde Engelse fokkers zijn nog heiliger dan de Paus !
Veel Shetlanders zeggen nog altijd Shetland Collie omdat de Sheltie geen sheepdog is. De benaming "sheepdog" is gekomen omdat de Collie Club in Schotland bezwaar maakte tegen de benaming "collie" en om de gemoederen te sussen besloot de Kennelclub van Engeland dat die kleine versie van de Collie dan maar Sheepdog genoemd moest worden. Zeer tegen het zere been van de Shetlanders, maar de Collie fokkende Schotten waren zo tevreden.
Over de jaren zijn er diverse fokkers op Shetland geweest, maar zij konden niet op tegen de macht van Engeland waar heel intensief met het ras werd gefokt en het uiterlijk steeds extremer werd. Omdat er op Shetland te weinig werd gefokt om de populatie in stand te houden, werden ze afhankelijk van wat ze van Engelse fokkers konden krijgen. Helaas kregen ze niet de beste honden toegestuurd en zodoende zijn veel fokkers gestopt vanwege gezondheids- en fertiliteitsproblemen in hun ras. Reuen met 1 of geen ballen, HD, PRA, CEA, slechte gebitten, teven die niet zwanger konden worden of geen levende pups kregen, noem maar op. Dan is de lol van het fokken gauw over als al je dure importen op niets uitlopen. Daar wordt allemaal hush hush over gedaan, niemand durft er iets van te zeggen, want die grote, beroemde Engelse fokkers zijn nog heiliger dan de Paus !
Anno 2017 zijn er nog maar 40 Shelties op Shetland en is er nog maar één fokker; een Poolse dame, die voor de lol fokt met alles wat ze maar kan krijgen. Een andere dame heeft een leuk groepje Shelties, maar niet echt hondjes die aan de rasstandaard voldoen. Ook zij fokt puur voor de lol. Er is erg veel vraag naar Shelties dus ze zijn hun pups zo kwijt.
De club is inmiddels al lang opgeheven en de voorzitster (inmiddels dik in de 90) is met alles er vandoor gegaan. De kas, het archief, de speciale wisselprijzen die ze hadden voor de winnaars van hun jaarlijkse kampioenschapsshow.
Er is niets meer :-( De oude dame is inmiddels dement dus er valt niets meer terug te halen; zij neemt de Shetland Collie Club mee haar graf in.
Tijdens mijn hele reis heb ik niet alleen door m'n camper vol stickers, maar ook door mijn 5 Shelties heel veel aandacht en aanspraak gehad, maar nergens was het zo oprecht en lief als op Shetland. Hier vroeg niemand wat voor ras het was; het was voor velen juist een feest van herkenning! Veel mensen kwamen naar me toe en vertelden van een Oma of Oud Tante of vroegere buurvrouw die een "Peerie Dog", Sheltie of een "Shetland Collie" had gehad. Ik heb niemand Shetland Sheepdog horen zeggen. Veel mensen zouden dolgraag weer een Sheltie willen, maar ze zijn voor de doorsnee Shetlander niet (meer) te betalen. Ze zullen daarvoor naar Engeland moeten en dat doe je ook niet zomaar.
Hieronder heb ik een mooie diavoorstelling met foto's van het Museum in Lerwick en een selectie van de foto's die ik zelf in de afgelopen jaren heb verzameld.
Eerst zie je de originele Peeriedogs. Als je deze hondjes bekijkt zie je waarom de Sheltie zo'n moeilijk ras is om te fokken: het is een allegaartje.
Zeker weten dat hier voorouders van onze hedendaagse Sheltie tussen zitten !
Vanaf 1900 zie je hoe de eerste exemplaren van het ras eruit zagen en daarna volgen de "kampioenen" uit het verleden.
We gaan tot aan de WO-2, 1939, daarna hadden de mensen wel wat anders aan hun hoofd.
Veel plezier !
De club is inmiddels al lang opgeheven en de voorzitster (inmiddels dik in de 90) is met alles er vandoor gegaan. De kas, het archief, de speciale wisselprijzen die ze hadden voor de winnaars van hun jaarlijkse kampioenschapsshow.
Er is niets meer :-( De oude dame is inmiddels dement dus er valt niets meer terug te halen; zij neemt de Shetland Collie Club mee haar graf in.
Tijdens mijn hele reis heb ik niet alleen door m'n camper vol stickers, maar ook door mijn 5 Shelties heel veel aandacht en aanspraak gehad, maar nergens was het zo oprecht en lief als op Shetland. Hier vroeg niemand wat voor ras het was; het was voor velen juist een feest van herkenning! Veel mensen kwamen naar me toe en vertelden van een Oma of Oud Tante of vroegere buurvrouw die een "Peerie Dog", Sheltie of een "Shetland Collie" had gehad. Ik heb niemand Shetland Sheepdog horen zeggen. Veel mensen zouden dolgraag weer een Sheltie willen, maar ze zijn voor de doorsnee Shetlander niet (meer) te betalen. Ze zullen daarvoor naar Engeland moeten en dat doe je ook niet zomaar.
Hieronder heb ik een mooie diavoorstelling met foto's van het Museum in Lerwick en een selectie van de foto's die ik zelf in de afgelopen jaren heb verzameld.
Eerst zie je de originele Peeriedogs. Als je deze hondjes bekijkt zie je waarom de Sheltie zo'n moeilijk ras is om te fokken: het is een allegaartje.
Zeker weten dat hier voorouders van onze hedendaagse Sheltie tussen zitten !
Vanaf 1900 zie je hoe de eerste exemplaren van het ras eruit zagen en daarna volgen de "kampioenen" uit het verleden.
We gaan tot aan de WO-2, 1939, daarna hadden de mensen wel wat anders aan hun hoofd.
Veel plezier !
